منبع : yun.ir/ajm0k9
این اختلال اگر دائمی نباشد، مشکلی محسوب نمیشود. اما به اگر به طور مداوم دچار این اختلال هستید، یعنی یک مشکل جدی برای سلامتی ایجاد شده است. در ادامه این مبحث به بررسی بیماریهایی که باعث باریک شدن مدفوع می شوند، می پردازیم:
علت تکه تکه شدن مدفوع چیست؟
از مهمترین علل تکه تکه شدن مدفوع میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:
بواسیر یا هموروئید
بواسیر شایع ترین بیماری نشیمنگاهی است، بواسیر به متورم شدن یا گشاد شدن دیواره سیاهرگ های داخل یا خارج از مقعد گفته میشود. این بیماری در اثر اعمال فشار به مقعد در طی یبوست، بارداری، زایمان، رابطه جنسی مقعدی و … ایجاد میشود و باعث میشود، زائده ای خوش خیم و گوشتی داخل کانال مقعد را بپوشاند.
یکی از نشانه های این بیماری باریک شدن مدفوع، از دیگر نشانه های این بیماری می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
درد
خونریزی
خارش و سوزش
بیرون زدن زائده از مقعد
ترشحات
برای درمان این بیماری باید از پزشک متخصص جراح کمک بگیرید. تنها راه قطعی درمان این بیماری جراحی (با لیزر یا به روش سنتی) است. در کنار روشهای پزشکی رعایت این نکات نیز می تواند در درمان این بیماری موثر باشد.
مصرف فیر تا 35 گرم در روز
ورزش
نوشیدن آب
نشستن در آب گرم
یبوست
یبوست یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی است. بیماری یبوست زمانی ایجاد شده است که کمتر از 3 بار در هفته دفع مدفوع داشته باشید.
یبوست علائمی مختلفی دارد، یکی از این علائم باریک شدن مدفوع است. از دیگر علائم این بیماری می توانیم به دفع مدفوع سفت، خشک که دفع آن دشوار است، اشاره کنیم.
یبوست معمولاً به دلیل کمبود فیبر در رژیم غذایی یا ورزش نکردن کافی ایجاد می شود. دلایل دیگر شامل بارداری، مسافرت، استفاده از برخی داروها و تغییر در سطح هورمون ها است.
اگر یبوست علت مدفوع باریک شما باشد، ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشید:
گرفتگی یا درد شکم
نفخ یا گاز
کمبود انرژی
کم اشتهایی
دفع مدفوع با فشار
احساس مداوم نیاز به دفع
با رعایت نکات زیر می توانید یبوست را درمان کنید :
افزودن فیبر به رژیم غذایی حداقل 25 گرم در روز
قرار دادن غلات کامل، میوه های تازه و سبزیجات در رژیم غذایی
ورزش و فعالیت بدنی
نوشیدن آب و مایعات
ممکن است، تصور کنید ساده ترین راه درمان یبوست، مصرف ملین بدون نسخه است. اما اگر در مصرف ملین ها زیاده روی کنید، ممکن است تاثیرات عکس داشته و وضعیت یبوست را تشدید کند. قبل از مصرف هرگونه ملین با پزشک خود مشورت کنید.
تنگی مقعد
از دیگر علت های باریک شدن مدفوع می توانیم به تنگی مجرای مقعد اشاره کنیم. تنگی مقعد علت های زیادی دارد، معمولاً بافت اسکار یا زائده اضافه داخل مقعد را پوشانده و همین امر موجب میشود، مدفوع باریک تر از حالت معمول شود.
این بیماری معمولاً با علائم زیر همراه است:
یبوست
نفخ
درد
خونریزی مقعدی
برای درمان تنگی مقعد باید، با پزشک مشورت کنید، این بیماری از طریق جراحی درمان میشود.
سندرم روده تحریک پذیر
تغییر در شکل یا اندازه مدفوع می تواند نشانه سندرم روده تحریک پذیر (IBS) باشد. مدفوع ممکن است کوچکتر یا باریک تر از حالت طبیعی به نظر برسد.
اگر سندرم روده تحریک پذیر علت باریک شدن مدفوع باشد، ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید:
یبوست
گاز
نفخ
ترشحات مخاطی همراه مدفوع
نیاز مداوم به دفع مدفوع
گرفتگی شکم بعد از دفع مدفوع
برای مدیریت IBS ، فیبر بیشتری در رژیم غذایی خود قرار دهید. فیبر محلول در غذاهایی مانند سیب تازه، پرتقال و لوبیا می تواند یبوست و اسهال را درمان کند. فیبر نامحلول در غذاهایی مانند غلات کامل یافت میشود و می تواند مدفوع شما را حجیم کرده و به این ترتیب دفع راحت تری داشته باشید.
استرس ممکن است باعث بروز IBS شود ، بنابراین سعی کنید، با انجام ورزش استرس خود را مدیریت کنید .
عفونت های انگلی روده
انگل هایی مانند کرم های کوچک می توانند وارد روده شوند و باعث باریک شدن مدفوع، اسهال و یبوست شوند.
به این حشرات کرم گرد نیز می گویند. آنها در خاک زندگی می کنند و می توانند از طریق خوراکی ها وارد بدن شده و در روده زندگی کنند.
کرم های گرد بیشتر در مناطق گرم و مرطوب جهان، کشورهای توسعه نیافته و مکان هایی که از نظر بهداشتی ضعیف هستند شایع تر است.
اگر علت باریک شدن مدفوع کرم گرد باشند، ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید:
تب
تنگی نفس
سرفه یا خس خس سینه
شکم درد
حالت تهوع
استفراغ
مشاهده کرم در مدفوع
اگر کرم ها به مدت طولانی به روده بچسبند، می توانند باعث انسداد روده شوند. علائم انسداد عبارتند از: درد شدید شکم و استفراغ. اگر این علائم را دارید ، بلافاصله از پزشک کمک بگیرید. پزشک ممکن است داروی آلبندازول را برای از بین بردن کرم های گرد و تخمک های آنها تجویز کند.
سرطان روده بزرگ
از علت های کمتر شایع باریک شدن مدفوع، سرطان روده بزرگ است. این بیماری باعث میشود، توده ای در روده ایجاد شود و در نتیجه ی آن مدفوع باریک خواهد شد. باریک شدن تدریجی مدفوع می تواند یکی از علائم سرطان روده بزرگ باشد.
برای تشخیص این بیماری باید فرد تحت آزمایشات تخصصی، مانند کولونوسکوپی قرار گیرد.
اگر سرطان کولورکتال علت باریک شدن مدفوع باشد، ممکن است این علائم را نیز داشته باشید:
وجود خون در مدفوع یا روی آن
تغییر در عادات مدفوع مانند اسهال، یبوست یا بی اختیاری روده (نشت مدفوع)
کم خونی
درد شکم یا نفخ
کاهش وزن بی دلیل
استفراغ
درمان سرطان روده بزرگ شامل جراحی ، اشعه و شیمی درمانی است .
سرطان مقعد
یکی دیگر از علت های کمتر شایع باریک شدن مدفوع، سرطان مقعد است. این سرطان از مقعد شروع می شود و تا قسمت خارجی راست روده یا همان مقعد گسترش می یابد. تغییر شکل مدفوع و باریک شدن آن می تواند در اثر سرطان مقعد باشد.
علت این سرطان ابتلا به عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی ( HPV ) است.
اگر سرطان مقعد علت باریک شدن مدفوع باشد، ممکن است این علائم را نیز داشته باشید:
درد
خونریزی یا خارش در راست روده
ترشحات عجیب رکتوم
لمس برآمدگی هایی در اطراف دهانه مقعد
تورم گره های لنفاوی
سرطان مقعد معمولاً با جراحی ، اشعه و شیمی درمانی درمان می شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
اگر متوجه تغییراتی در ظاهر مدفوع خود شدید، مانند مدفوع باریکتر از حالت عادی – که بیش از 1 تا 2 هفته طول می کشد، با پزشک خود مشورت کنید. اگر تغییرات روده شما با علائم زیر همراه است، فوراً با پزشک مشورت کنید.
خونریزی
درد شکمی
استفراغ
تب
تشخیص
برای تشخیص علت باریک شدن مدفوع از آزمایشات زیر استفاده میشود:
معاینه فیزیکی مقعد
آزمایش خون
آزمایش مدفوع ( برای بررسی خون مخفی)
کولونوسکوپی و سیگموئیدسکوپی
سی تی اسکن
عکسبرداری
درمان باریک و تکه تکه شدن مدفوع
برای درمان قطعی این شرایط بسته به علت به وجود آورنده آن متفاوت است. به طور مثال برای بواسیر و تنگی مقعد باید جراحی انجام بدین. اما راهکار های خانگی نیز میتواند در درمان این شرایط موثر باشد :
مصرف فیبر کافی : مصرف 30 گرم فیبر برای هر فرد در طول روز الزامی است. فیبر ماده ای غیر هضم دربدن است که میتواند حجم مدفوع را افزایش دهد. فیبر در انواع میوه ها، سبزیحات و غلات یافت میشود.
نوشیدن مایعات : نوشیدن مایعات به خصوص آب میتواند در نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست موثر باشد. برای این منظور حداقل در طول روز 8 لیوان آب بنوشید. نوشیدن مایعات کافئین دار توصیه نمیشود.
ورزش : ورزش و فعالیت بدن می تواند از یبوسیت جلوگیری کند. حداقل 30 دقیقه پیاده روی در روز میتواند مشکل یبوست را برطرف کند.
مشخصات مدفوع سالم
علائم ظاهری مدفوع می تواند فرد از سلامت دستگاه گوارش مطلع نماید. این علائم به این شرح است:
شکل ظاهری: مدفوع نباید به شکل گلوله، گلوله و یا با بشدت باریک باشد.
قوام: مدفوع نباید خیلی شل آبکی و یا سفت باشد،در این صورت ممکن است به یکی از مشکلات گوارشی مثل حال یا یبوست دچار باشید.
مدت زمان دفع؛مدفوع سالم باید به راحتی دفع شود. مدفوعی که تنها با فشار شدید مقعد تخلیه میشود، نشان از یک بیماری گوارشی است. دفع مدفوع نباید بیشتر از ده دقیقه زمان ببرد.
تعداد دفعات؛به طور متوسط فردی که سیستم گوارشی سالمی دارد باید بین یک روز درمیان تا ۳ بار در روز مدفوع کند. کمتر از این تعداد نشانه یبوست است.
به نقل از مرکز درمان تهران ، یکی از مشکلات شایع ناحیه مقعد بوی بد مقعد است. بوی بد و ناخوشایند مقعد می تواند موضوع شرم آور و غیر طبیعی باشد، که باید حتما مورد بررسی های دقیق قرار گیرد. این بوی بد میتواند ناشی از مشکلات و بیماری های مختلفی روی دهد، که تشخیص به موقع آنها می تواند از عوارض بعدی این بیماریها جلوگیری کند.
علت بوی بد مقعد چیست؟
مقعد ناحیه حساسی است که نیاز به مراقبت های ویژه ای دارد. مقعد هم درست شبیه به زیر بغل، گردش هوایی کمتری دارد، و به علت داشتن مو و رطوبت در صورت بی توجهی به رعایت بهداشت بیشتر در معرض آلودگی و بوی بد قرار می گیرد.
در صورتی که متوجه بوی بد مقعد شدید، در حمام مقعد را از نظر بافت و زائده های اضافی بررسی کنید، در صورتی که مورد غیر طبیعی مشاهده نکردید، مقعد را بشویید، و نتایج را ارزیابی کنید.
مهمترین علت های بوی بد مقعد عبارتند از :
1. بواسیر (هموروئید)
بیماری بواسیر یا هموروئید شایع ترین عارضه مقعدی است که حدود 50% از جمعیت را به خود درگیر کرده است. این بیماری به تورم عروق و سیاهرگ های مقعدی در داخل و یا خارج از آن گفته میشود.
بیشتر بخوانید : بواسیر چیست؟ علت و علائم
وقتی فشار زیادی به مقعد وارد میشود، دیواره سیاهرگ های آن شل شده و اصطلاحاً گشاد میشوند. یبوست و وارد کردن فشار به مقعد حین دفع مهمترین علت های این بیماری به شمار می روند.
بواسیرهای داخلی پیشرفته می توانند به تدریج دچار افتادگی شده و از مقعد خارج شوند. این زائده میتواند دریچه مقعدی را مسدود کرده و رعایت بهداشت مقعد را دشوار کند. باقی ماندن مدفوع در مقعد در اثر بواسیر و یا نشت مدفوع ممکن است علت بوی بد مقعد باشد. یکی دیگر از علت هایی که بواسیر بو میدهد، عفونت آن است.
مهمترین علائم و نشانه های بواسیر عبارتند از :
بیرون زدن زائده های گوشتی از مقعد
خونریزی
درد
خارش و سوزش
2.فیستول مقعد
فیستول مقعد یکی از بیماری های عفونی است. فیستول مسیر، مجرای یا ارتباطی است که دو عضو از بدن که در حالت طبیعی کامل جدا از هم هستند، را به هم متصل میکند. فیستول مقعد می تواند بخش انتهای راست روده را به پوست اطراف مقعد متصل کند.
فیستول در اثر عفونت روده ایجاد میشود و عفونت شدید فیستول می تواند یکی از اصلی ترین علت های بوی بد مقعد باشد.
علائم فیستول مقعد عبارتند از :
درد
قرمزی و التهاب
خارش و سوزش
آبسه های مکرر
تخلیه عفونت
برجستگی و تورم اطراف مقعد
خونریزی
3.آبسه مقعد
آبسه مقعد بیماری عفونی است که در اثر تجمع عفونت در زیر پوست ایجاد میشود. علت آبسه انسداد خروجی غددی است که به داخل روده تخلیه می شوند.
مشاهده برجستگی عفونی روی پوست، درد، تب و ترشحات عفونی از مهمترین نشانه های آبسه مقعد هستند. برای درمان آبسه باید با پزشک مشورت کنید. از تخلیه خودسرانه آبسه بپرهیزید و در صورتی که آبسه خود به خود ترکید و تخلیه شد برای بررسی های دقیق از پزشک کمک بگیرید.
درمان کامل و به موقع آبسه بسیار مهم است زیرا می تواند از عوارض بعدی این بیماری، نظیر فیستول جلوگیری نماید!
مهمترین علائم آبسه عبارتند از :
درد
تحریک و التهاب پوست
تب و لرز
یبوست
تخلیه عفونت
4.کیست مویی (سینوس پیلونیدال)
کیست مویی، یا همان سینوس پیلونیدال برجستگی عفونی است یا کیسه ای فرو رفته و حاوی مو است که در اثر برگشت مو به داخل پوست ایجاد میشود. یکی از شایع ترین علائم کیست مویی، بوی بد آن است. تجمع عفونت برای مدت طولانی در زیر پوست می تواند باعث ایجاد بوی بد مقعد شود.
کیست مویی علت مشخصی ندارد، معمولاً در مردان پرمو، و یا با موهای ضخیم و یا افرادی که موهای زائد را اصلاح نمی کنند، مشاهده میشود.
از علائم کیست مویی می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
درد
عفونت و التهاب
خونریزی
تب
برجستگی حاوی مو روی پوست
منبع :