شقاق مقعدی، یک پارگی کوچک در پوست و بیش از حد کشیده شده در مقعد است که ممکن است در مواقعی که مدفوع به سختی خارج می شود، رخ دهد. یبوست شایعترین علت ایجاد شقاق مقعدی است.
شقاق یا فیشر دارای دو حالت حاد و مزمن می باشند که برای درمان هر کدام روش های مختلفی وجود دارد
برای درمان شقاق از چندین روش می توان بهره جست که بطور هم زمان استفاده می شوند و تقریبا پس از 10 روز بیمار بهبود می یابد.
این درمان ها به طور تقریبی همیشه باعث بهبود فیشر حاد شده اند اما در خصوص فیشر یا شقاق مزمن تنها در نیمی از موارد منجر به بهبودی شده و نیمی دیگر منجر به جراحی شده اند.
زمانی که شقاق مزمن با درمان دارویی بهبود نیابد بایستی اقدام به جراحی کرد. شیوه جراحی شقاق به این صورت است که بخشی از عضله داخلی مقعد را که دچار انقباض شده است می برند و این برش باعث انقباض عضله شده و بیمار دیگر دردی را احساس نمی کند. بعد از رفع درد ، زخم مقعد به مرور زمان التیام می یابد. جراحی شقاق باعث از بین رفتن درد خواهد شد اما درد مربوط به برش و انجام جراحی تا چند روز ادامه دارد که می توان با استفاده از مسکن ها آن را کنترل کرد. در صورتی که شقاق مزمن در محلی به جز خط وسط مشاهده شود می تواند بیانگر بیماری های دیگری مانند کرون، ایدز، سیفلیس، سل و یا لوسمی باشد.
شما چگونه می توانید متوجه شوید که شقاق یا فیشر مقعدی دارید؟
علت ابتلا به بیماری شقاق یا فیشر، ضربه و فشار به پوشش داخلی دیوارهی مقعد در حین مدفوع کردن یا دیگر علل کشش کانال مقعد ترک یا شکاف می باشد. شایان ذکر است تا کنون دلیل مشخصی برای ابتلا به بیماری شقاق مقعد به دست نیامده است، ولی پزشکان معتقدند که عامل شروع بیماری همین ضربهی سخت به دیواره کانال مقعد است. در بعضی مواقع ضربه به علت حرکت مدفوع خشک و سفت یا خیلی شل میتواند به دیوارهی مخاطی مقعد صدمه وارد کند. کسانی که عضلات دریچهای ناحیهی مقعد تنگتری دارند بیشتر دچار شقاق مقعدی یا فیشر می شوند. ایجاد شکاف به دلیل برخورداری از بیماری التهابی روده، عفونت مقعد و تومور از نادرترین علل ابتلا به بیماری فیشر مقعدی به شمار می آیند.
افراد با رژیمهای غذایی نادرست و عدم مصرف کافی مواد غذایی پرفیبر مثل میوه و سبزیجات خود را در معرض ابتلا به بیماری فیشر مقعدی قرار میدهند. از سویی دیگر جراحیهای ناحیهی مقعد و تنگی دریچهی مقعدی به هر دلیل فرد را مستعد ابتلا به شقاق مقعدی می نماید و همین امر باعث آسیب ناشی از ضربهی مدفوع سفت و سخت قرار میدهد که خود مکانیزم ایجاد یک بیماری شقاق مقعدی است.
تصویر شکل شقاق یا فیشر مقعدی
منبع: کلینیک مهنا
درد مقعد می تواند علل بسیاری داشته باشد زیرا این عامل یکی از نشانه های مهم در انواع بیماری های مقعدی به شمار می رود. در حال نیازی به نگرانی برای درمان نخواهد بود زیرا که راهکارهای مختلفی برای درمان درد مقعدی در نظر گرفته شده است که در ادامه به آن می پردازیم:
درد مقعد نشانه چیست؟
درد در ناحیه ی مقعد یا رکتوم می تواند نشان از بیماری های مختلفی باشد و یا به علت یک کوفتگی ساده ناشی از زمین خوردن روی دهد.در اغلب موارد لخته شدن خون در رگ های بواسیری و یا ایجاد شقاق ( ترک در اطراف ناحیه ی مقعد) عامل ایجاد درد مقعد شناخته می شود اما در مواردی دیگر درد مقعد ناشی از وجود یک آبسه، بیماری آمیزشی، خارج شدن راست روده از محل طبیعی خود و یا بیماری های التهاب روده روی میدهد.
دلایل درد مقعدی
در اغلب موارد درد مقعد ناشی از بروز انواع بیماری ها در این ناحیه ی رخ میدهد که شرح مهمترین آنها می پردازیم. انواع بیماریهایی که باعث درد مقعدی میشود، به این شرح است:
هموروئید
شایع ترین بیماری ناحیه ی مقعد است که حدود نیمی از افراد جامعه به آن مبتلا می شوند.بواسیر با هموروئید را می توانیم التهاب و یا تورم بالشتک های هموروئیدی که به دفع مدفوع از بدن کمک می کنند، تعریف کنیم.این بیماری ناشی از زور زدن و وارد آمدن فشار بیش از اندازه به این ناحیه رخ داده و شامل علایمی از جمله خارش و خونریزی، بیرون زدگی، خون در مدفوع و درد مقعد است. این بیماری را می توان توسط لیزر قطعی و بدون درد و خونریزی درمان نمود.
شیوع این آبسه در بین مردان و کسانی که مبتلا به بیماری های گوارشی هستند، بیشتر است. در این بیماری یک آبسه دقیقا در ناحیه سوراخ مقعد و یا بطور عمیق در جدار راست روده تشکیل می شود.از علائم شایع این آبسه می توانیم به درد مقعد، تورم،درد ضربان دار، تب و درد هنگام اجابت مزاج اشاره کنیم.
زگیل های جنسی در اطراف ناحیه پوست مقعد و یا داخل ناحیه ی تحتانی رکتوم ایجاد شده و از بین بردن آنها مشکل است. این زگیل ها به شکل توده های گل کلمی ایجاد شده و گاهی منفرد و گاهی مجتمع است از علائم این بیماری می توانیم به درد مقعد، خونریزی و بوی بد اشاره کنیم.
چنین شرایطی معمولا در زنان جوان و افراد جوان کمتر از 45 سال رخ داده و دلیل آن بطور واضح مشخص نشده است. اما می توان گفت اسپاسم عضلات مقعد باعث ایجاد چنین شرایطی خواهد شد. درد مقعد در این حالت زودگذر، ناگهانی و شدید است و معمولا کمتر از یک دقیقه به طول می انجامد.در مواردی نادر این اسپاسم مدت طولانی به طول انجامیده و ممکن است درد آن به حدی باشد که فرد را از خواب بیدار نماید.
مهمترین راهکار های درمان درد مقعد به این شرح است:
تشت آب گرم : نشستن روزانه 2 تا 3 بار در تشت آب گرم به مدت 15 دقیقه، می تواند در درمان درد مقعدی مفید عمل نماید. همچنین می توان این روش را با استفاده از پوشاندن مقعد با حوله خیسانده در آب گرم نیز اجرا نمود.
بی حس کردن : پوشاندن ناحیه ی مقعد با استفاده از دارو های بنزوکائین یا ایبوکائین می تواند در درمان درد مقعدی موثر واقع گردد.
نوشیدن آب : بی شک نوشیدن آب می تواند در درمان انواع بیماری های از جمله درمان درد مقعدی مفید باشد. به همین منظور به شما توصیه می کنیم که روزانه 6 تا 8 لیوان آب بنوشید.
مصرف غذاهای حاوی فیبر : مصرف میوه ها و سبزیجات حاوی فیبر در درمان درد مقعدی بسیار مفید است. مصرف این غذا ها حجم و نرمی مدفوع را افزایش داده و فشار بر رگ های خونی ناحیه ی مقعد را کاهش خواهد داد.
مسهل بخورید : مصرف این دارو باید مجوز پزشک انجام گیرد. این دارو می تواند دفع مدفوع آسان تر نموده و مانع فشار بر رگ ها ناحیه ی مقعد گردد.
ورزش کگل : این ورزش جهت قوی کردن ماهیچه های ناحیه ی مقعد و درمان بی اختیاری مدفوع کاربرد دارد. به علاوه انجام این ورزش می تواند در درمان درد مقعدی نیز کاربرد داشته باشد.
شنا : می توان از این ورزش برای درمان درد مقعدی و منظم کردن دفع مدفوع استفاده نمود.
در صورت دارا بودن هر یک از شرایط زیر لازم است هر چه سریع تر برای درمان درد مقعدی به پزشک مراجعه نمایید:
منبع: کلینیک مهنا
در پوشش داخلی روده بزرگ و راست روده، التهاب و زخم هایی ایجاد میشود که به نام اولسر شناخته می شوند. کولیت اولسراتیو یک بیماری خود ایمن شناخته شده و این اختلال زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن انسان از خود واکنش نامناسب نشان داده و بافتهای بدن حمله میکند.
این بیماری نشانههایی کاملا مشابه با بیماری کرون دارد اما کولیت اولسراتیو میتواند در بخشهای دیگر بدن عوارضی ایجاد کند که زندگی فرد را به خطر میاندازد.
از نشانههای این بیماری میتوان به از دست دادن اشتها، کاهش وزن و تب اشاره کرد اما با این وجود تشخیص بیماری کولیت اولسراتیو میتواند دشوار باشد.